Historia idei i teorii politycznych w XIX i XX wieku

Celem zajęć jest dokładna analiza i omówienie fragmentów najważniejszych dzieł z zakresu dziewiętnasto- i dwudziestowiecznej filozofii politycznej.

Podczas zajęć, na które składają się wykład i ćwiczenia, omówione zostaną teksty stanowiące podstawę trzech kierunków myśli nowoczesnej: liberalizmu, konserwatyzmu i socjalizmu.

Refleksja nad tekstami XIX i XX-wiecznych myślicieli, wiedza uzyskana podczas wykładów oraz dyskusje prowadzone w ramach ćwiczeń pozwolą studentom zrozumieć główne nurty zmian kulturowych w Europie ostatnich dwóch stuleci, poznać logikę świadomości i działania rewolucyjnego i zrozumieć procesy tworzenia się mechanizmów demokracji parlamentarnej.

Program zajęć umożliwi także poznanie źródeł scjentystycznego poglądu na świat i jego politycznych konsekwencji, tworzenia się kapitalizmu, a także zarysowanie głównych założeń koncepcji nowoczesności w ramach liberalizmu, komunizmu i faszyzmu. Ważnym elementem zajęć będzie poznanie elementów składowych systemów: totalitarnego i autorytarnego, a także źródeł współczesnego nacjonalizmu.

W ramach zajęć studenci będą ćwiczyć się w sztuce dyskusji, a także pisania – jednym z elementów zaliczenia jest przygotowanie eseju na wybrany temat związany z tematyką zajęć.

Przedmioty powiązane:

• Filozofia, Historia filozofii

• Historia myśli socjologicznej

• Historia Idei

1) Johann Gottfried Herder Rozprawa o pochodzeniu jezyka, w: J.G Herder, Wybór pism, p.red. T.Namowicza, Wrocław 1987, ss.59-132.

2) Immanuel Kant O wiecznym pokoju: zarys filozoficzny, WUWr 1995 albo w: Rozprawy z filozofii historii, Wyd.ANTYK, Kęty 2005

3) Georg Friedrich W. Hegel Ustrój Niemiec i inne pisma polityczne, Aletheia 1994

4) Edmund Burke Rozważania o rewolucji we Francji, ZNAK 1994, WUW 2008

5) Eseje Polityczne Federalistów, ZNAK 1999

6) Alexis de Tocqueville O demokracji w Ameryce, PIW 1976, ZNAK 1996, Aletheia 2005

7) John S. Mill O wolności, Warszawa 1999

8) Karol Marks 18 Brumaire Ludwika Bonaparte, Książka i wiedza 1949, 1980, wyd. Kryt.Politycznej 2011

9) Max Weber Polityka jako zawód i powołanie, ZNAK 1998, NOWa 1989,

10) Gustave Le Bon Psychologia rozwoju narodów, VIDI 1999, Psychologia socjalizmu, PWH Nepo 1997

11) José Ortega y Gasset Bunt mas , MUZA 1995, PWN 1982

12) Carl Schmitt Pojęcie polityczności w: Teologia polityczna i inne pisma, ZNAK 2000

13) Michael Oakeshott O postępowaniu człowieka, PWN 2008

14) Hannah Arendt Korzenie totalitaryzmu, WAiP 2008

15) Alasdair MacIntyre Dziedzictwo cnoty: studium z teorii moralności, PWN 1996

16) John Gray Liberalizm, ZNAK 1994

17) Daniel Bell Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, PWN 1994

18) Samuel Huntington Trzecia fala demokratyzacji, PWN 1994, 2009

W każdym przypadku wybór z danej pozycji

Po ukończeniu przedmiotu student potrafi:

• wskazać elementy charakterystyczne dla trzech kierunków myśli nowoczesnej: liberalizmu, konserwatyzmu i socjalizmu

• zaprezentować proces tworzenia się mechanizmu demokracji parlamentarnej oraz gospodarowania kapitalistycznego

• przedstawić główne nurty zmian kulturowych w Europie w XIX I XX wieku

• wyjaśnić wpływ różnych nurtów intelektualnych na kształtowanie się idei politycznych

• Opisać logikę świadomości i działania rewolucyjnego

• Wskazać elementy scjentystycznego poglądu na świat, wymienić jego polityczne konsekwencje oraz wskazać negatywne skutki dla politycznego myślenia

• Wyliczyć elementy składające się na system totalitarny i odróżniać go od systemu autorytarnego

• Zarysować główne założenia koncepcji nowoczesności w ramach liberalizmu, komunizmu i faszyzmu

• Pokazać ewolucję współczesnego nacjonalizmu i wymienić jego źródła

• dokonać samodzielnej analizy tekstów wybranych myślicieli XIX i XX wieku, poświęconych zagadnieniom polityki, władzy, suwerenności,

• dokonać interpretacji wybranych tekstów, zagadnień, przytaczać argumenty wynikające z przedstawionych w nich koncepcji

Egzamin – znajomość zagadnień omawianych podczas zajęć i opisanych w lekturach

Zaliczenie z ćwiczeń

PRZEDMIOT 60 GODZIN (30 GODZIN WYKŁADU I 30 GODZIN ĆWICZEŃ)