Współczesne teorie socjologiczne

fakultatywne

Przedmiot podsumowuje podstawowe wątki i problemy w ramach współczesnych teorii socjologicznych (głównie II poł XX wieku i początek XXI w.). Problemy rozpatrywane są pod względem ich przydatności do analizy współczesnego rozumienia zjawisk społecznych.

Przedmiot podsumowuje podstawowe wątki i problemy w ramach współczesnych teorii socjologicznych (głównie II poł XX wieku i początek XXI w.). Problemy rozpatrywane są pod względem ich przydatności do analizy współczesnego rozumienia zjawisk społecznych. Zagadnienia socjologiczne dyskutowane w ramach zajęć obejmują m.in. teorie funkcjonalne, konfliktowe, teorie wymiany, teorie interakcjonistyczne, komunitarystyczne, etnometodologię, teorię strukturacji etc.

Literatura do ćwiczeń:

1. Niklas Luhmann, Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego, tłum. Grażyna Skąpska, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1994, s.30-81.

2. Ralf Dahrendorf, Klasy i konflikt klasowy w społeczeństwie przemysłowym, tłum. R. Babińska, NOMOS, Kraków 2008, rozdz. "Klasy w społeczeństwie postkapitalistycznym", s. 212-279

3. Eric Olin Wright, Klasy się liczą, tłum. M. Gdula, w: Współczesne teorie socjologiczne, t. II, s. 813-832.

4. Jürgen Habermas, Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej, przeł. W. Lipnik, M. Łukasiewicz, red. M. Czyżewski, Wyd. Naukowe PWN: Warszawa, 2008 s. 279-338;

5. Erving Goffman, Spotkania. Dwa studia z socjologii interakcji, tłum. P. Tomanek, NOMOS, Kraków 2010, rozdz. "Dystans do roli", s. 67-126.

6. Alfred Schütz, O wielości światów, tłum. B. Jabłońska, NOMOS, Kraków 2008, rozdz. 2 "O wielości rzeczywistości", s. 17-56.

7. Harold Garfinkel, Studia z etnometodologii, przeł. A. Szulżycka, Wyd. Naukowe PWN: Warszawa, 2007, rozdz. 2 "Badania rutynowych podstaw codziennych czynności, s. 51-98;

8. Anthony Giddens, Nowoczesność i tożsamość. "Ja" w późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, WN PWN Warszawa 2001, rozdz. V i VI, s. 198-284.

9. Pierre Bourdieu, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, przeł. E. Neyman, Wyd. Naukowe PWN: Warszawa, 2006, cz. I Podstawy teorii przemocy symbolicznej, rozdz. 1, 2,3, s. 75-134.

10. Immanuel Wallerstein, Koniec świata, jaki znamy, Scholar, Warszawa 2004, rozdział 8, s. 152-170 i rozdział 13, s. 231-242 oraz Patrick Baert, Filipe Carreira da Silva, „Teoria społeczna dla dwudziestego pierwszego wieku”, w: Współczesne teorie socjologiczne. Antologia tekstów, t. II, red. Irena Borowik i Janusz Mucha.

Lektury do wykładu:

11. Jerzy Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2002.

12. Jonathan H. Turner, Struktura teorii socjologicznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2004.

Tematy wykładów:

1. Teoria systemów Niklasa Luhmanna

2. Lewis A. Coser – funkcjonalna teoria konfliktu.

3. Nowoczesny konflikt społeczny Ralfa Dahrendorfa

4. Analityczny marksizm Erika Olina Wrighta

5. Konflikt społeczny w ujęciu Charlesa Wrighta Millsa i Gerharda E. Lenski'ego

6. Teoria konfliktu Randalla Collinsa.

7. Teoria krytyczna i teoria działań komunikacyjnych Jürgena Habermasa

8. Podstawowe pojęcia teorii wymiany: G. C. Homans i P. M. Blau

9. Główne nurty współczesnego interakcjonizmu

10. Socjologia Ervinga Goffmana

11. Socjologia fenomenologiczna Alfreda Schütza

12. Etnometodologia i analiza konwersacyjna.

13. Teoria strukturacji Anthony'ego Giddensa

14. Konstruktywistyczny strukturalizm Pierre'a Bourdieu

15. Immanuel Wallerstein – teoria systemu światowego.

16. Komunitaryzm.

Student prezentuje podstawowe pojęcia i nurty we współczesnej myśli socjologicznej.

Student wyprowadza szczegółowe wnioski na podstawie ogólnych twierdzeń teoretycznych.

Student krytycznie omawia poszczególne koncepcje teoretyczne w odniesieniu do współczesnych zjawisk społecznych.

Student identyfikuje długofalowe przemiany myślenia na tematy socjologiczne i jest gotowy do realizacji uczenia się przez całe życie w konfrontacji z różnorodnością opinii

Kryteria oceniania:

- egzamin ustny z (zakres wiedzy z wykładów, ćwiczeń i lektur)

brak